Kiedy warto przeprowadzić restrukturyzację firmy i dlaczego może Ci się to opłacać?

Twoja firma znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, boisz się, że już niedługo do Twoich drzwi zapuka komornik, a biznes upadnie? Ta trudna sytuacja niekoniecznie musi od razu oznaczać koniec Twojej działalności. Istnieje przecież jeszcze restrukturyzacja firmy. Dzięki niej już wiele przedsiębiorstw zdołało poprawić swoje położenie i stanąć na nogi. Co więcej, ta opcja niesie korzyści nie tylko dla Ciebie – skorzystają na niej również Twoi wierzyciele. 

Restrukturyzacja firmy – co to takiego?

Restrukturyzacja firmy to proces prawno-ekonomiczno-organizacyjny, który być drogą do realizacji najważniejszego celu – poprawy kondycji Twojego przedsiębiorstwa tak, by uchronić Cię przed ogłoszeniem upadłości. Choć całe postępowanie wymaga zarówno od Ciebie, jak i wierzycieli, pójścia na pewno ustępstwa, to zdecydowanie się to opłaca. Jak wiesz już ze wstępu, obie strony mogą bowiem skorzystać:

  • Ty nie musisz ogłaszać upadłości. Oznacza to, że masz szansę wyprowadzić swój biznes na prostą, spłacić wierzycieli i zachować dobre kontakty biznesowe.
  • Wierzyciele mogą odzyskać całą należną im kwotę. I choć często będą musieli poczekać na należne im pieniądze, to jednak dzięki restrukturyzacji Twoje przedsiębiorstwo dalej będzie funkcjonować, a więc i dalej zarabiać. Przy ogłoszeniu upadłości sprawa wcale nie byłaby taka oczywista – być może wierzyciele nigdy nie otrzymaliby pełnej należnej im kwoty.

Na czym może polegać restrukturyzacja Twojej firmy?

Co kryje się pod hasłem „proces prawno-ekonomiczno-organizacyjny” wspomnianym w poprzednim akapicie? Mowa tu o zmianach, które często głęboko ingerują w strukturę Twojego przedsiębiorstwa, ale za to zmierzają do przywrócenia mu płynności. Takie zmiany to m.in.:

  • redukcja bieżących kosztów;
  • znalezienie dodatkowych źródeł finansowania;
  • znalezienie inwestora;
  • sprzedaż składników majątku;
  • podjęcie działań marketingowych;
  • umocnienie pozycji firmy na rynku;
  • zmiany w wewnętrznej organizacji przedsiębiorstwa;
  • zmiany w strukturach własnościowych (fuzje).

Jakie są korzyści z restrukturyzacji?

Największa zaleta restrukturyzacji została wspomniana już na samym początku tego wpisu – dzięki niej możesz uniknąć ogłoszenia upadłości, a tym samym dalej prowadzić swój biznes. To jednak zdecydowanie nie wszystkie plusy.

Decydując się na restrukturyzację przedsiębiorstwa, jesteś też w stanie uniknąć egzekucji komorniczej i zawiesić już trwające postępowania egzekucyjne. W ten sposób zyskujesz czas na wprowadzenie zmian, które pozwolą Twojej firmie wyjść na prostą, a Twoja sytuacja finansowa się nie pogarsza. Tym bardziej, że zgodnie z zasadą równego traktowania wszystkich wierzycieli objętych układem, obowiązuje bezwzględny zakaz ich spłacania – masz więc więcej czasu na uzyskanie środków do spłaty.

Dbasz również o pozytywne relacje wobec wierzycieli – możesz zapobiec wypowiedzeniu najważniejszych umów, uniknąć konfliktów, a przede wszystkim pokazać, że zależy Ci na spłacie zobowiązań. Istnieje więc szansa, że po tej trudnej sytuacji współprace będą trwać nadal, a przynajmniej, że Twoja renoma nie ucierpi na tyle, by przedsiębiorstwo miało później problem ze zdobyciem jakichkolwiek klientów.

Przede wszystkim jednak dzięki restrukturyzacji otrzymujesz realną szansę, by poprawić swoją sytuację – plan restrukturyzacji jest dostosowany ściśle do położenia, w którym się znajdujesz.

restrukturyzacja firmy

 

Kto może przeprowadzić restrukturyzację?

Być może znajdujesz się właśnie w trudnej sytuacji finansowej i zastanawiasz się, czy to już ten moment, w którym możesz przeprowadzić restrukturyzację. Istnieją jasne kryteria w tym zakresie – Twoja firma musi być niewypłacalna lub zagrożona niewypłacalnością. W praktyce chodzi tu o sytuację, gdy:

  • nie jesteś w stanie regulować swoich zobowiązań;
  • zaległości w płatnościach przekraczają 3 miesiące;
  • wysokość długów przekracza wysokość majątku przez okres dłuższy niż 2 lata.

Spełniasz powyższe warunki? To wciąż nie wszystko. Trzeba pamiętać o celu – proces restrukturyzacji ma spowodować, że Twoje przedsiębiorstwo odzyska płynność finansową (będziesz w stanie na bieżąco regulować zobowiązania). Oznacza to, że restrukturyzacja będzie możliwa tylko, gdy istnieje realna szansa na uniknięcie upadłości oraz stabilne funkcjonowanie Twojej firmy w przyszłości.

Z tego powodu każdy wniosek o restrukturyzację firmy jest dokładnie analizowany przez sąd. Sprawdza on po pierwsze, czy spełniasz warunki danego rodzaju postępowania (do wyboru są aż 4 drogi restrukturyzacji), a po drugie – czy jakikolwiek sposób restrukturyzacji w ogóle jest możliwy w Twoim przypadku.

Nie można też zapomnieć o pewnej podstawowej kwestii – restrukturyzacja przedsiębiorstwajak sama nazwa wskazuje, możliwa jest tylko w przypadku osób wykonujących działalność gospodarczą lub zawodową w formie spółki albo jako osoba fizyczna wpisana do CEIDG. Krótko mówiąc, nie ma przedsiębiorstwa, nie ma też możliwości przeprowadzenia restrukturyzacji.

Jakie są rodzaje restrukturyzacji?

Decyzja podjęta – Twoje przedsiębiorstwo potrzebuje restrukturyzacji. Spełniasz też wyżej wymienione warunki przeprowadzenia takiej procedury. Pozostaje więc pytanie – jak się do tego zabrać.

Na wstępie warto jeszcze raz przypomnieć, że restrukturyzacja wiąże się z dużą ingerencją w struktury i funkcjonowanie Twojego biznesu. Jeśli więc chcesz, by zmiany były jak najmniejsze, a przede wszystkim – jak najbardziej dla Ciebie korzystne, najlepiej gdy już na samym początku sięgniesz po pomoc eksperta, a więc prawnika specjalizującego się w restrukturyzacji, który wskaże Ci dostępne drogi i pozwoli obrać najlepszą strategię.

W Polsce możesz bowiem przeprowadzić restrukturyzację na 4 różne sposoby. Będzie to:

  1. Postępowanie o zatwierdzenie układu;
  2. Przyspieszone postępowanie układowe;
  3. Postępowanie układowe;
  4. Postępowanie sanacyjne.

W największym skrócie można powiedzieć, że postępowania te różnią się między sobą po pierwsze ingerencją sądu w cały proces, a po drugie – zmianami, z jakimi będzie się wiązać dla Ciebie restrukturyzacja. Zasada jest prosta – w im trudniejszej sytuacji znajduje się Twój biznes, tym większa będzie też ingerencja sądu i na tym więcej zmian musisz się przygotować.

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu

Postępowanie o zatwierdzenie układu jest najmniej dotkliwą dla Ciebie formą restrukturyzacji, a więc zwykle też i najbardziej korzystną. Przede wszystkim w tym przypadku większość procesu restrukturyzacji sprowadza się właściwie do Twoich ustaleń z wierzycielami. Jak sama nazwa wskazuje – wspólnie ustalacie układ, który następnie będzie zatwierdzał sąd.

Już na samym początku postępowania masz dużą kontrolę nad dalszym rozwojem spraw. To Ty przedstawiasz propozycje układowe (przygotowujesz je z nadzorcą układu, którego samodzielnie wybierasz) na tzw. dniu układowym, a wierzyciele zatwierdzają Twoją propozycję. Wystarczy, że za układem wypowie się większość uprawnionych do głosowania i mających łącznie minimum ⅔ sumy wierzytelności. Rola sądu sprowadza się w tym przypadku do zatwierdzenia już opracowanego układu. Zachowujesz też kontrolę nad majątkiem – możesz dokonywać zarówno czynności zwykłego zarządu, jak i wykraczające poza ten zakres.

Warto też dodać, że w przeciwieństwie do pozostałych 3 rozwiązań, postępowanie o zatwierdzenie układu nie chroni Cię przed egzekucją.

2.    Przyspieszone postępowanie układowe

Przyspieszone postępowanie układowe to uproszczona forma postępowania układowego (o którym przeczytasz w kolejnym akapicie). Z tej drogi możesz skorzystać, jeśli suma wierzytelności spornych nie przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Całe postępowanie rozpoczyna się od sporządzenia wniosku o restrukturyzację. Składasz go do sądu wraz z planem restrukturyzacyjnym, wykazem majątku oraz spisem wierzycieli. Po rozpatrzeniu wniosku, sąd wyda postanowienie o otwarciu postępowania układowego i od tego momentu zyskasz ochronę przed egzekucją. Kontrahenci nie będą mieć natomiast możliwości wypowiadania ważnych umów.

W przyspieszonym postępowaniu układowym ingerencja sądu jest już większa. Przede wszystkim nie prowadzisz samodzielnie negocjacji z wierzycielami. Po otwarciu postępowania wyznaczany jest nadzorca sądowy i to on czuwa nad opracowaniem planu układowego, a później nad zawarciem układu. Wykonuje więc spis wierzytelności, a gdy przeprowadza głosowanie wierzycieli i nadzoruje realizację postanowień. Co więcej, musi wyrazić zgodę na dokonanie przez Ciebie czynności przekraczających tzw. zakres zwykłego zarządu.

3.    Postępowanie układowe

Jak możesz domyślić się po nazwie, postępowanie układowe to odpowiednik przyspieszonego postępowania układowego, z tym że cała procedura trwa w tym przypadku dłużej. Ma jednak również kilka dodatkowych korzyści w porównaniu z przyspieszonym postępowaniem układowym.

Przede wszystkim w tym przypadku do zawieszenia egzekucji dochodzi już w momencie rozpatrywania wniosku o otwarcie postępowania, a nie dopiero z chwilą jego uruchomienia. Cała dalsza procedura jest natomiast stosunkowo podobna. Nadzorca sądowy znów czuwa nad ustaleniem i przegłosowaniem układu, a także sprawuje nadzór nad Twoimi działaniami – wyraża zgodę na czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu.

Jest to rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy posiadają więcej niż 15% spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Aby w ogóle móc je uruchomić, już w samym wniosku o przeprowadzenie restrukturyzacji musisz wykazać, że będziesz w stanie na bieżąco regulować powstające zobowiązania (pokrywać bieżące koszty związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa).

4.    Postępowanie sanacyjne

To ostatnie i zarazem najbardziej ingerujące w Twoje działania postępowanie. Z drugiej strony – daje Ci także najwięcej możliwości, jeśli chodzi o uniknięcie egzekucji komorniczej. Możesz bowiem np. zrywać umowy, które mogłyby doprowadzić do zwiększenia zadłużenia lub nawet zmniejszyć liczbę pracowników, by w ten sposób poprawić sytuację finansową. Zyskujesz też największą ochronę egzekucyjną – zarówno przed wierzycielami objętymi układem, jak i tymi spoza układu.

Z drugiej strony tracisz możliwość zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa, który pozostaje pod opieką zarządcy sądowego (staje się tzw. masą sanacyjną). Musisz też liczyć się ze stałą kontrolą zarówno ze strony sądu, jak i wierzycieli. Co więcej, takie postępowanie jest najbardziej złożone i skomplikowane, dlatego w skrajnych przypadkach może trwać nawet kilka lat.

Z tych względów nie jest to chętnie wybierane rozwiązanie. To raczej pewnego rodzaju „ostatnia deska ratunku”, po którą sięgają przedsiębiorcy w stanie naprawdę zaawansowanej niewypłacalności. Postępowanie sanacyjne dostępne jest tylko pod warunkiem, że co najmniej 15% wierzytelności ma charakter sporny (wtedy możesz więc wybierać miedzy postępowaniem sanacyjnym a postępowaniem układowym).

restrukturyzacja firmy

 

Chcesz przeprowadzić skuteczną restrukturyzację? Potrzebny Ci jest solidny plan!

Jak widzisz, restrukturyzacja firmy to naprawdę złożone zagadnienie, w którym musisz wziąć pod uwagę wiele czynników – od solidnego przygotowania się do sprawy, przez wybranie odpowiedniej drogi restrukturyzacji. Błędy popełnione na tym etapie mogą Cię sporo kosztować. Właśnie dlatego nie warto działać na własną rękę. Stawka jest zbyt wysoka. Im lepiej opracowana strategia, tym szybciej możesz bowiem podjąć kroki naprawcze i tym szybciej Twoje przedsiębiorstwo wyjdzie na prostą.

Szukasz porady lub konsultacji prawnej? Napisz do nas!