Niesłuszne pozbawienie wolności

Niesłuszne pozbawienie wolności czy niesłuszne zastosowanie aresztu tymczasowego wobec osoby podejrzanej niesie za sobą wiele konsekwencji. Oprócz tak podstawowych skutków jak rozłąka z bliskimi, konieczność opłacenia obrońcy czy brak możliwości zarobku może powodować także trwałą skazę na wizerunki biznesowym czy dobrym imieniu oraz wiązać się z trudnymi przeżyciami psychicznymi. Z tego powodu osoba, która została niesłusznie pozbawiona wolności czy tymczasowo aresztowana, może ubiegać się o odszkodowanie, a nawet o zadośćuczynienie.

Odszkodowanie za niesłuszne pozbawienie wolności

Odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie ma naprawić poniesioną szkodę rozumianą jako faktycznie poniesioną stratę oraz utracone korzyści. Jego zadaniem jest wiec nie tylko zwrot wydatków poniesionych na opłacenie obrońcy, ale także zrekompensowanie kwot, które nie wpłynęły do majątku poszkodowanego wskutek aresztowania, takich jak utracony zarobek.

Odszkodowanie za niesłuszne pozbawienie wolności może przysługiwać w sytuacji gdy:

• zatrzymanie było niewątpliwie niesłuszne
• w wyniku wznowienia postępowania lub kasacji oskarżony został uniewinniony lub skazany na łagodniejszą karę
• po uchyleniu skazującego orzeczenia umorzono postępowanie wskutek okoliczności, których nie uwzględniono we wcześniejszym postępowaniu.

Ze względu na swój charakter postępowania o odszkodowanie za niesłuszne pozbawienie wolności jest wolne od kosztów sądowych. W przypadku choćby częściowego uwzględnienia roszczeń osoba niesłusznie aresztowana może otrzymać od Skarbu Państwa zwrot uzasadnionych wydatków, także tych poniesionych z tytułu ustanowienia pełnomocnika. Żądanie o odszkodowanie za niesłuszne pozbawienie wolności zgłasza się w postaci wniosku, a nie pozwu, jak ma to miejsce w sprawach cywilnych.

Oprócz odszkodowania osoba niesłusznie pozbawiona wolności może domagać się także zapłaty zadośćuczynienie. Kwota przysługująca z tego tytułu ma stanowić rekompensatę za negatywne przeżycia psychiczne i cierpienie związane w związku z niesłusznie odbywaną karą. Wysokość zadośćuczynienia może uwzględniać także takie aspekty jak skaza na dobrym imieniu, negatywne skutki dla wizerunku biznesowego, ale także rozłąka z bliskimi czy doznana krzywda.

Odszkodowanie za niesłuszny areszt tymczasowy

O ile nie ulega wątpliwości, że osoba niesłusznie pozbawiona wolności powinna otrzymać odszkodowanie, problemy pojawiają się w przypadku tymczasowego aresztowania. Jest to bowiem środek zapobiegawczy, który ma eliminować prawdopodobieństwo ucieczki oskarżonego czy popełnienia przez niego kolejnego przestępstwa. Nie zawsze uznanie oskarżonego za niewinnego oznacza, że może on żądać naprawienia szkody powstałej w wyniku aresztowania.

Odszkodowanie przysługuje poszkodowanemu jedynie, gdy aresztowanie miało charakter „niewątpliwie niesłuszny”. Oznacza to, że realia sprawy muszą jednoznacznie wskazywać, że aresztowanie w ogóle nie powinno mieć miejsca. O niewątpliwie niesłusznym odszkodowaniu można więc mówić w sytuacji, gdy wskutek aresztowania oskarżony doznał dolegliwości, których w ogóle nie powinien doświadczyć w świetle całokształtu okoliczności. Przykładem może być chociażby zastosowanie tymczasowego odszkodowania w oparciu o wymuszone przyznanie się do winy.

Sprawy o odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie rozpatrywane są nie tylko w oparciu o przepisy postępowania karnego. Zastosowanie znajdują także artykuły Kodeksu cywilnego dotyczące szkody czy związku przyczynowo-skutkowego. Osoba niesłusznie aresztowana musi więc udowodnić, że wskutek aresztowania poniosła szkodę, a także wskazać wysokość tej szkody. To właśnie na niej spoczywa obowiązek dostarczenia dowodów uzasadniających żądanie.

Roszczenia z tytułu niesłusznego pozbawienia wolności lub aresztu tymczasowego przedawniają się z upływem roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania. Taką podstawą może być więc wyrok uniewinniający lub orzeczenie o umorzeniu sprawy, a w odniesieniu do tymczasowego aresztowania – termin zwolnienia.

Jak uzyskać odszkodowanie za niesłuszne pozbawienie wolności lub tymczasowe aresztowanie?

Jeśli niesłusznie zostałeś pozbawiony wolności lub przebywałeś w areszcie tymczasowym, masz pełne prawo żądać naprawienia szkody i wynagrodzenia doznanych krzywd. Bardzo często jednak dochodzenie na własną rękę zapłaty należnej kwoty jest nie tylko czasochłonne, ale przede wszystkim trudne. Najwięcej problemów stwarza określenie odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia. Właśnie dlatego warto skorzystać z pomocy prawnika. Jeśli uzyskałeś już odszkodowanie, możesz natomiast upewnić się, czy istnieje możliwość zwiększenia przyznanej Ci kwoty. Co zyskasz, korzystając z naszej pomocy?

• pewność – dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację i upewnimy się, że żądana przez Ciebie kwota w pełni rekompensuje poniesione przez Ciebie szkody i krzywdy,

• jasne zasady wynagradzania – tymczasowe aresztowanie czy pozbawienie wolności zwykle wiąże się z utratą zarobków czy dodatkowymi wydatkami. Doskonale to rozumiemy, dlatego nie pobieramy żadnych opłat z góry. Naszym wynagrodzeniem jest prowizja od uzyskanej kwoty

• skuteczność – uzyskanie odszkodowania w tego typu sprawach wymaga znajomości przepisów karnych, jak i cywilnych. Posiadamy niezbędną wiedzę, a przede wszystkim doświadczenie, które pozwoli nam skutecznie wyegzekwować możliwie największe kwoty.